Het Kerstfeest

Kerstmis
Kerstmis is een van de belangrijkste feestdagen van het kerkelijk jaar. Christenen vieren op 25 december de geboorte van Jezus en de terugkeer van het licht. Toch is ons huidige kerstfeest eigenlijk een combinatie van verschillende tradities: de Germaanse kerstboom, de Romeinse traditie van cadeautjes geven en de Perzische wedergeboorte van de onoverwinnelijke zon. Hierdoor voelen ook niet-christenen zich aangesproken tot het kerstfeest.
 
Donkere dagen: het vieren van het licht
De donkere dagen van het jaar waren, ook voor de komst van het Christendom, al geen vrolijke periode in West-Europa. Mensen moesten de koude winter door zien te komen zonder centrale verwarming en kunstlicht. De nachten duurden hierdoor lang en het vochtige klimaat zorgde ervoor dat eenvoudige ziektes veel slachtoffers maakten.
Het moment dat de dagen langzaam weer langer werden, vormde dan ook een belangrijke gebeurtenis. Het is hét keerpunt in het jaar waarin alles niet steeds donkerder en kouder, maar juist weer lichter en warmer wordt. Men vierde dit uitbundig door het boze, de kou en de winter te verjagen en het licht te begroeten met grote vuren en kaarslicht.
 
Joelfeesten
Tot op vandaag worden er in Scandinavië Joelfeesten gevierd waarin kinderen de straat op gaan. Zij beelden demonen uit die vanuit de bergen komen. Ze hebben namen als Honger en Gebrek en bonzen op deuren en ramen om de mensen te laten schrikken. De belangrijkste dag van deze twaalf dagen durende Joelfeesten is 21 december, midwinter. Dit is de donkerste dag van het jaar. De langer durende dagen staan symbool voor de terugkeer van het licht, de overwinning van de zon op de duisternis.
Ook de kerstbal is terug te voeren naar de tijd van het midwinterfeest. Men dacht toen dat je ongeluk kon uitbannen door glimmende voorwerpen op te hangen. Kwade geesten en heksen zouden namelijk bang zijn voor spiegels en zodoende boden de opgehangen objecten bescherming tegen dit kwaad.
Met de komst van het Christendom in West-Europa was het voor de Christenen gemakkelijk om de viering van de terugkeer van het licht samen te laten vallen met de geboorte van Christus.
 
Feest van Saturnus
25 december viel samen met een belangrijk Romeins feest: de Saturnalia. Deze feestweek stamde nog uit de begindagen van het Romeinse Rijk en eerde de god Saturnus. Volgens de Romeinse legenden was Saturnus eerst koning van Italië. Hij leerde de mensen hoe ze hun land konden verbouwen, hoe ze moesten schrijven en voerde het gebruik van munten in. Men noemde de periode onder de heerschappij van Saturnus ook wel de Gouden Jaren.
Tijdens de Saturnalia at en dronk men uitgebreid en was iedereen gelijk. De scholen gaven een dag vrij. Een belangrijk onderdeel van de Saturnalia was het uitwisselen van geschenken. De geschenken bestonden vooral uit kaarsen en aarden maskers of poppen. Een oorlog beginnen op de feestdag van Saturnus was streng verboden. Tijdens de Saturnalia vierde men het feest van overvloed en vrede ter ere van de god en koning Saturnus. Hiermee vertoont het feest een gelijkenis met de viering van Jezus als koning in de hemel.
 
Kerst voor iedereen
De invloed van het Christendom op het kerstfeest zoals wij dat in Nederland vieren is erg groot. Het is alleen niet zo dat het kerstfeest een uitsluitend Christelijk feest is. Het is een samenvoeging van veel verschillende tradities en feesten uit allerlei regio`s.
Het wonder van Kerstmis is misschien wel dat al deze verschillende tradities vredig naast elkaar kunnen bestaan. De geest van Kerstmis is veel ouder dan het Christendom. Of je nu christen bent of niet: iedereen kan kerst vieren. Christenen doen dat door de geboorte van Christus te vieren, anderen de geboorte van de 'Onoverwinnelijke Zon', de terugkeer van het licht en het lengen van de dagen. Of door gewoon gezellig samen te eten met familie of vrienden en elkaar cadeautjes te geven.
 
 Wij wensen hen die, op welk manier dan ook, het Kerstfeest zullen gaan vieren een heel mooi en gezellig feest toe.